Özel Eğitim Öğretmenlerinin Değerler Eğitiminin Gerekliliği İle İlgili Görüşleri
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.8128602Anahtar Kelimeler:
Özel eğitim, Değer, Özel gereksinimli birey, ÖğretmenÖzet
Bireyin yaşadığı toplumun bir parçası olabilmesi için o toplumun sahip olduğu değerleri benimsemesi gerekir. Özel gereksinimli bireyler genellikle toplumla uyum sorunu yaşamakta ve çeşitli davranış problemleri göstermektedir. Bu nedenle özel gereksinimli bireylerin topluma kaynaşması için toplumda var olan değerleri kazanmış olması önemlidir. Değerlerin kazandırılmasında aile ile birlikte öğretmenler de önemli bir faktördür. Bu çalışmada özel eğitim öğretmenlerinin değerler eğitiminin gerekliliği ile ilgili görüşlerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu amaçla çalışmada nitel araştırma deseninden durum çalışması modeli kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcı grubunu 16 özel eğitim öğretmeninden oluşmaktadır. Katılımcı grup ölçüt örnekleme yöntemi kullanılarak seçilmiştir. Araştırma verilerinin toplanması yarı yapılandırılmış görüşme formu ile sağlanmıştır. Veriler betimsel analiz kullanılarak analiz edilmiştir. Veriler “değer örnekleri, ideal davranış ve iyi insan olma, kültür aktarımı, gelenek ve görenek, maneviyat” temalarında toplanmış ve özetlenip betimlenmiştir. Öğretmenlerin çoğunluğu değer eğitimini tanımlarken değer örnekleri vererek açıklamışlardır. Öğretmenlerin, özel eğitim öğrencilerine öğretmek istedikleri değerlerden ilk üçü “saygı”, “sevgi” ve “sorumluluktur” tur. Öğretmenlerden bazısı özel eğitimde değerler eğitiminin verilmesini herhangi bir koşula bağlamaksızın gerekli olduğunu belirtmiştir. Bazı öğretmenler ise gerekliliği, öğrencinin; ihtiyacı, yetersizlik düzeyi ve öncelik sırası ile ilişkilendirmiştir.
Referanslar
Akbaş, O. (2004). Türk milli eğitim sisteminin duyuşsal amaçlarının ilköğretim II. kademedeki gerçekleşme derecesinin değerlendirilmesi ( Doktora tezi). YÖK Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez No: 190366).
Aral, N ve Gürsoy, F. (2007). Özel eğitim gerektiren çocuklar ve özel eğitime giriş. (1). İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
Ardıç, A. (2012). Özel gereksinimli çocuklar ve aile. A. Cavkaytar (Ed.), Uzmanlardan Kaynaklanan Stres (ss. 37-38). Ankara: Vize Yayıncılık
Ateş, F. (2013). İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin değerler eğitimi ve uygulamalarına yönelik görüşleri üzerinde nitel bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi). YÖK Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez No: 356302).
Avcı, M. (2020). Öğretmenlerin değerler eğitimine yönelik tutumlarının incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). YÖK Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez No: 632341).
Aydın, M. (2019). Sınıf öğretmenlerinin değerler eğitimine yönelik görüşleri (Isparta ili örneği) (Yüksek Lisans Tezi). YÖK Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez No: 600874).
Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: nitel bir araştırma nasıl yapılır? .Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (2), 368-388. doı: 10.31592/aeusbed.598299
Bartan, S. (2018). Okulöncesi öğretmenlerinin değerler ve değerler eğitimi hakkındaki görüşleri ile sınıf içi uygulamalarının incelenmesi ( Yüksek Lisans Tezi). YÖK Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez No: 533988).
Batmaz, O. Ve Erdoğan, T. (2019). Sınıf Öğretmenlerinin Değerler Eğitimine Yönelik Görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27 (6) , 2681-2692. doi: 10.24106/kefdergi.3594
Bayrakcı, M. (2007). Sosyal öğrenme kuramı ve eğitimde uygulanması. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0 (14), 198-210. https://dergipark.org.tr/en/pub/sakaefd/issue/11210/133874
Büyüköztürk, Ş. Kılıç Çakmak, E. Akgün, Ö.E. Karadeniz, Ş. Demirel, F. (2020). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. (28). Ankara: Pegem Akademi
Çam, F. (2019). Din görevlilerinin özel eğitim gerektiren bireylerde değerler eğitimine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi (Isparta ili örneği) ( Yüksek Lisans Tezi). YÖK Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez No: 580634).
Çelikkaya, H. (1996). Eğı̇tı̇m ve yönetı̇mde sevgı̇ faktörü. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 8 (8) , 67-72. https://dergipark.org.tr/en/pub/maruaebd/issue/363/2029
Genç. S. T. (2014) Eğitimin sosyal temelleri. Kıroğlu ve diğerleri (Yay. haz.). Sosyalleşme ve Eğitim, (ss.80-83). Ankara: Pegem Akademi
Dilmaç, B. (1999). İlköğretim öğrencilerine insani değerler eğitimi verilmesi ve ahlaki olgunluk ölçeği ile eğitimin sınanması ( Yüksek Lisans Tezi). YÖK Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez No: 87087).
Güngör, E. (1998). Değerler psikolojisi üzerine araştırmalar: ahlâk psikolojisi, ahlaki değerler ve ahlaki gelişme: profesörlük tezi. (2).İstanbul: Ötüken.
Hökelekli, H. (2006). Din, değerler ve eğitim. Eskiyeni. 3, 46-56. https://dergipark.org.tr/tr/pub/eskiyeni/issue/37291/435139#article_cite
Hökelekli, H. (2013) . Psikoloji din ve eğitim yönüyle insani değerler. (1). İstanbul: Dem Yayınları
Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Sosyal Hizmet E-Dergi, 1(1), 62- 80. Erişim adresi: file:///C:/Users/pc/Downloads/Sosyal_Hizmet_E_Dergi_SOSYAL_BILIMLERDE-1.pdf
Kaymakcan, R ve Meydan, H. ( 2016). Ahlak değerler ve eğitimi.(2). İstanbul: Dem Yayınları
Keskin, Y. (2015). Değer eğitiminde güncel yaklaşımlar. M. Gündüz (Ed.), Değerler Eğitimi içinde (s. 249-266). İstanbul: Maya Akademi.
Keskin, Y. (2020). Modern ve çok kültürlü toplumlarda değerler krizi ve eğitim. H. Ekşi ve A. katılmış (Ed.), Karakter ve Değerler Eğitimi içinde (s. 229-252). Ankara: Nobel.
Kıral, E. (2018). Kayıp giden bir değer: saygı. Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi, 5 (1) , 4-10 . https://dergipark.org.tr/tr/pub/cybd/issue/37095/410224
Külünkoğlu, T. (2020). Özel eğitim öğretmenlerinin değer algısı ve değerler hiyerarşisi. Turkish Studies - Education, 15(4), 2771-2784. https://dx.doi.org/10.47423/TurkishStudies.42181
Musayev, İ. (2016). Engelli bireylerin din ve değerler eğitimi. (2). İstanbul: C Planı Yayınları
Selanik Ay, T. ve Dal, S. (2014). İlköğretim öğrencilerinin yazılı anlatım ürünlerine göre sorumluluk değeri algıları. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 78-93. http://www.zgefdergi.com/Makaleler/1576540309_22_06_Ay.pdf
Sezer, Ş. (2021). Ortaokullarda değerler eğitimine ilişkin öğretmen görüşleri: Bir durum çalışması. Değerler Eğitimi Dergisi, 19 (41) , 171-205 . doi: 10.34234/ded.837709
Sucuoğlu, B.(2013).Zihin engelli bireylerin özellikleri. B. Sucuoğlu (Ed.), Uyumsal Davranışlar (ss.164-166). Ankara: Kök Yayıncılık
Şahin, S. (2013). Özel gereksinim ve türleri. Yıldırım Doğru ve diğerleri (Yay. Haz.). Engellilik (ss. 3-51). Ankara: Eğiten Kitap Yayıncılık
Tarhan, N. (2007). Makul çözüm aile içi iletişim rehberi. (8). İstanbul: Timaş Yayınları.
Tarhan, N. (2019). Değerler psikolojisi ve insan. (14). İstanbul: Timaş Yayınları
Tezcan, M. (1985). Eğitim sosyolojisi. (4). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi
Türnüklü, A. ( 2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24 (24) , 543-559. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kuey/issue/10372/126941
Ulusoy, K ve Dilmaç, B. ( 2018). Değerler eğitimi.(5). Ankara: Pegem Akademi
Yazıcı, K. ( 2006). Değerler eğitimine genel bir bakış. Türklük Bilimi Araştırmaları, (19), 499-522. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tubar/issue/16960/177116
Yazıcı, M. (2014). Değerler ve toplumsal yapıda sosyal değerlerin yeri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24 (1) , 209-223. doi: 10.18069/fusbed.10221
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 International Journal of Values in Education and Society
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
